Wat je moet weten voordat je de koppeling vervangt

Koppeling vervangen

Bijna iedere auto is voorzien van een koppeling. De koppeling zorgt d.m.v. een frictieschijf, drukgroep en vliegwiel ervoor dat krachten die de motor genereert omgezet worden naar beweging in de versnellingsbak. De koppeling is een slijtage onderdeel waardoor het noodzakelijk is om eens in de zoveel tijd de koppeling te vervangen.

Voor het vervangen van de koppeling bestaat geen vast interval. Het is namelijk afhankelijk van de rijstijl, het soort kilometers (stadsverkeer, snelweg) en het vermogen van de auto. Bij veel snelweg verkeer en een rustige rijstijl kan het vervangen van de koppeling soms pas bij 250.000km of later nodig zijn terwijl een sportieve rijder met veel stads kilometers de koppeling al bij 140.000km versleten heeft.

Doorgaans zal een koppeling tussen de 170.000 en 250.000km mee gaan voordat deze versleten is en vervangen dient te worden.

Om een duidelijk beeld te kunnen geven van waarom een koppeling vervangen moet worden staat hieronder in het kort uitgelegd hoe de koppeling werkt.

Wat is de functie van een koppeling?

De koppeling zorgt ervoor dat de krachten die de motor produceert overgedragen worden naar de versnellingsbak en dus de gehele aandrijflijn. Bij schakelmomenten of stilstaan moet de verbinding tussen de motor en koppeling verbroken worden zodat er geen aandrijving meer aanwezig is.

Hoe werkt een koppeling?

Het koppelingssysteem in een auto bestaat uit een aantal belangrijke onderdelen:

• Hoofdkoppelingscilinder
• Hulpkoppelingscilinder
• Vliegwiel
• Frictieschijf
• Drukgroep
• Druklager

Vliegwiel

Het vliegwiel is een solide ronde schijf welke direct gemonteerd zit op de krukas van de motor. Een vliegwiel is goed voor 2 zaken:

1. De motor comfortabeler maken:
   Doorgaans is een vliegwiel redelijk zwaar (8-15kg), dit zorgt voor rijcomfort en laat de motor goed werken. Waarom? Als een motor een zwaar vliegwiel heeft dan zal de motor bij uitrollen de motor niet gelijk ‘doodvallen’ maar rustig zakken in toeren omdat deze grote massa niet zomaar tot stilstand komt. Traagheidsmoment speelt hierin de belangrijkste rol, des te zwaarder een object is des te lastiger deze op gang te krijgen is maar ook moeilijker af te remmen.

   Bij het monteren van een verlicht vliegwiel zal de motor veel feller reageren; dit kan fijn zijn voor sportief of circuit gebruik. In het dagelijkse verkeer resulteert dit in een nerveuzere motor en zal deze ook eenvoudiger afslaan dan een motor met een zwaar vliegwiel. Ook dit heeft weer te maken met het traagheidsmoment. Lichtere massa staat eenvoudiger en sneller stil dan zware massa.

2. Dienen als frictieoppervlak voor de koppelingsplaat:
   Bij een koppelingssysteem moeten er altijd krachten overgebracht worden van de motor naar de aandrijving. Het vliegwiel zorgt voor het frictie deel op de motor samen met de drukgroep.

Frictieschijf/koppelingsplaat

De frictieschijf ofwel koppelingsplaat staat in directe verbinding met de versnellingsbak. Er zitten tandjes binnenin de koppelingsplaat welke over de ingaande as van de versnellingsbak schuiven.

Zodra het koppelingspedaal ingedrukt is dan verbreekt de hulpkoppelingscilinder de verbinding tussen het vliegwiel, de koppelingsplaat en de drukgroep. Het vliegwiel en de drukgroep zullen ronddraaien als de motor aan staat en de koppelingsplaat stilstaan als de auto niet rolt.

Bij het loslaten van de koppeling zal de drukgroep weer druk uitoefenen op de koppelingsplaat en hem klemmen tussen de drukgroep en het vliegwiel. Tijdens dit proces ontstaan er kort iets slip (bij het wegrijden) en vervolgens een “solide” verbinding welke de aandrijving van de motor omzet naar de versnellingsbak. Door deze slip in de koppeling slijt het frictiemateriaal en dient een koppeling vervangen te worden na x aantal kilometer.

 

Drukgroep

Bovenop de koppelingsplaat komt de drukgroep. Deze zit vast gebout aan het vliegwiel en staat dus in directe verbinding met de motor en draait ook altijd hetzelfde toerental als de motor samen met het vliegwiel. Het enige onderdeel welke niet altijd meedraait met de motor is de koppelingsplaat omdat deze in directe verbinding met de versnellingsbak staat.

Zoals de naam doet vermoeden zorgt de drukgroep ervoor dat onder normale omstandigheden een grote druk wordt uitgeoefend op de koppelingsplaat. Deze ‘sandwiched’ als het ware de koppelingsplaat tussen het vliegwiel en de drukgroep om hier één solide verbinding van te maken en de krachten over te brengen naar de versnellingsbak.

Bij het indrukken van de koppeling (hulpkoppelingscilinder) zal het druklager tegen de vingers (zwarte driehoeken op de foto) van drukgroep drukken welke de verbinding dan zullen verbreken.

 

 

Hoofdkoppelingscilinder/Hulpkoppelingscilinder

De hoofdkoppelingscilinder zit tegen het schutbord aangeschroefd en staat in directe verbinding met het koppelingspedaal. Zodra het koppelingspedaal ingedrukt is komt er druk op de leiding naar de hulpkoppelingscilinder te staan en wil de remvloeistof/koppelingsvloeistof zich verplaatsen.

De hulpkoppelingscilinder zit bevestigd op de versnellingsbak of in de versnellingsbak. Deze zorgt ervoor dat de krachten van het koppelingspedaal omgezet worden in beweging van het druklager. Het druklager (afgebeeld met het blauwe plastic) zal nu kracht uitoefenen op de drukgroep welke ervoor zorgt dat de verbinding tussen de versnellingsbak en motor verbroken is.

 

Kies je voor een standaard koppeling of een race koppeling (4-6 puck)?

Voordat je een koppeling gaat vervangen zal de keuze gemaakt moeten worden welke koppeling er teruggeplaatst gaat worden. In het geval van een standaard auto is de keuze doorgaans snel gemaakt en zal er een originele/standaard koppeling geplaatst worden.

Bij auto’s welke producten hebben van LucaCarMods.com zal dit anders liggen, deze hebben vaak meer vermogen dan origineel of rijden een stuk sportiever. Wij bieden voor deze rijders een Competition Clutch Stage 3 en een Stage 4 aan. Deze koppelingen zijn meer dan geschikt om mee te driften of voor auto’s waar achteraf een turbo op geplaatst is.

Het materiaal van deze koppelingen is van een andere, duurdere samenstelling wat ervoor zorgt dat deze beter tegen hitte kan en minder snel zal slippen.

Competition Clutch Stage 3

De fabrikant geeft aan dat deze koppeling geschikt is voor een vermogenstoename van 150%. Op de Mazda MX-5’s met turbo die wij bouwen is dit de meest gebruikte koppeling. Het pedaal voelt bijna als origineel aan, de koppeling grijpt niet agressief aan en hij heeft zich bewezen op Mazda MX-5’s met een vermogen van 280-300PK. Origineel heeft een Mazda MX-5 tussen de 90 en 140pk..

Competition Clutch Stage 4

Ga je zeer vaak driften, heb je boven de 300pk (Bij een Mazda MX-5) of wil je een koppeling die agressiever aangrijpt dan is de Competition Clutch Stage 4 de beste keuze. Deze is geschikt voor vermogenstoenames van 150-200% en zal t.o.v. de originele koppeling een stuk agressiever aangrijpen. Mijn persoonlijke ervaring is dat de Stage 4 qua aangrijpen nog prima te rijden is als dagelijkse auto maar dat filerijden minder prettig is.

Levensduur van een race koppeling

Over de levensduur van een Stage 3 of 4 koppeling is sterk afhankelijk van waar deze voor gebruikt zal worden. Bij normaal gebruik zal deze net zo lang of langer mee kunnen gaan dan een originele koppeling. Bij aangepast gebruik zoals; driften, dragraces of circuit rijden is er over de levensduur vrij weinig te zeggen omdat het van te veel factoren afhankelijk is.

Aanschafadvies van LucaCarMods.com

De aanschaf van een koppeling is zeer persoonlijk, om je op weg te helpen hebben wij gebaseerd op 3 verschillende situaties een advies.

1. Originele auto – geen ambitie om te driften of meer vermogen in de toekomst.
   Een vervangingskoppeling volstaat en zal doorgaans 170.000km mee gaan voordat deze weer vervangen dient te worden.
2. Aangepast vermogen +50/75% – sporadisch driften en/of circuit gebruik
   Je vraagt aanzienlijk meer van de koppeling door het extra vermogen. Bij circuit rijden en voornamelijk bij het driften zal er ook veel meer hitte ontstaan. Een originele koppeling zal zeer snel versleten zijn of direct slippen. Een Stage 3 koppeling is in deze situatie de perfecte oplossing.
3. Aangepast vermogen +100/175% – regelmatig driften en/of circuit gebruik
   De stage 3 koppeling kan het in bepaalde situaties lastig krijgen bij dit gebruik en vermogen. Bij dit vermogen i.c.m. het driften is een Stage 4 koppeling een must! Deze kan nog meer hitte verdragen en zal vele malen beter aangrijpen.